İslam’ın İlk Kadın Şehidi Hz. Sümeyye Kimdir? Hz. Sümeyye’nin Hayatı

Bu dünyada gördükleri eziyetler karşılığında Allah Resulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem’in cennet ile teselli ettiği, müjdelediği Yasir Radıyallahu Anh, Ammar bin Yasir ve Hz. Sümeyye’nin mücadelesi nasıl sonuçlandı? İslam’ın ilk yıllarında Mekke’nin kızgın çöllerine kanı akan Hz. Sümeyye’nin akıllara kazınmış şehadeti ve hayatına dair detaylar bu yazımızda siz kıymetli okuyucularımızla buluşuyor.

Hz. Sümeyye (r.a) Kimdir?

Hz. Sümeyye, İslam tarihinde Allah yolunda canını feda eden kadınların ilkidir. Hem şehitlik mertebesini kazanan hem de böyle kutlu bir dava için kanını döken Hz. Sümeyye bu davada şehadet yolunun öncülerinden olma bahtiyarlığına erdi.

Hz. Sümeyye, Ebu Cehil’in amcası olan Ebu Huzeyfe bin Muğire’nin cariyesiydi. Hz. Sümeyye’nin kocası Yemenli olan Yasir’dir. Yasir bin Amir, kaybolan kardeşini aramak için Mekke’ye gelmiş ve Mekke’ye yerleşebilmek için birinin himayesine girmesi gerektiğinden dolayı Beni Mahzum kabilesinden olan Ebu Huzeyfe’nin himayesine girmişti. Ebu Huzeyfe bir süre sonra Sümeyye’yi Yasir ile evlendirmişti. İşte Yasir ailesi olarak tarihe kazınan ailenin temeli buraya dayanmaktaydı. Ammar bin Yasir bu evlilikten dünyaya gelmişti.

Hz. Sümeyye’nin Hayatı

Sümeyye bint Hubbat, Beni Mahzum kabilesinden Ebu Hüzeyfe’nin kölesiydi. Efendisine hizmette kusur etmemiş, bu yönüyle de kendisini sevdirmiş birisiydi. Fakat gün gelip İslam nuru Mekke’yi aydınlatmaya başladığında Yasir ailesinin de evine güneş doğacaktı. İşte o zaman dost ve düşman açığa çıkacaktı.

İslamiyet’in ilk zamanlarında gizli devam eden davet süreci artık açıktan davete dönüşünce Müslümanlar da kimliklerini gizlemediler. Hz. Sümeyye Müslüman olan ilk kırk sahabi içindedir. Yasir ailesi İslamiyet’i daha ilk zamanlarında kabul etmelerine karşılık kendilerini koruyacak güce sahip olmadıkları için akıl almaz işkencelere maruz kalmışlardı. Gözü dönmüş müşrikler güçsüzlüklerini fırsat bilerek ellerinden geleni ardına koymuyorlar, güneşin kavurucu olduğu vakitlerde kızgın kumlara yatırıyorlardı.

Azgın müşriklerin Yasir ailesine işkence ettiği bir sırada Hz. Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem üzerine geldi. Bütün bu çileye sırf Müslüman oldukları için maruz kalan bu cefakâr aileyi şöyle teselli etti:

“Sabredin Ey Yasir ailesi! Sizin mükafatınız cennettir.”

Yasir Radıyallahu Anh bir yanda muhteşem bir teslimiyet yaşarken bir yanda kalbinin acısıyla:

“Vakit hep böyle mi geçecek Ya Resulullah?” diye sordu. Peygamberimiz Sallallahu Aleyhi ve Sellem onlar için şu mübarek sözlerle Rabb’ine dua etti:

“Allah’ım! Yasir ailesine rahmet ve mağfiretini ihsan et.”

Bu sözlerle kalplerine su serpilen Yasir Radıyallahu Anh aradan çok bir zaman geçmeden ruhunu teslim etti. Zaten zayıf ve yaşlı olan bedeni artık dayanamamıştı. Bedeni bu dünyada kalırken ruhu şehitlik makamına yükselmiş ve adı göklerde yankılanmıştı. “İslam’ın ilk erkek şehidi”

Ne kutlu bir mücadele ne büyük bir mükafat. Rabbim tüm Müslümanları İslam davasının öncülerinin yolundan gidenlerden eylesin. Amin.

Hz. Sümeyye Şehadeti

Yasir Radıyallahu Anh şehit edildikten sonra müşrikler işkencelerine durmadan devam ediyordu. Bir gün Ebu Cehil Hz. Sümeyye’nin yanına geldi. Ve onu İslam’ın nurundan küfrün karanlığına sürüklemeye çalıştı. Tüm çabaları sonuçsuz kalınca artık iftira atmaya başladı. Hz. Sümeyye’nin namusuna dil uzattı. İmanının sebebinin Hz. Peygamber’in güzelliğinden kaynaklandığını söyledi. Hz. Sümeyye bu çirkin iftiraya dayanamayarak Ebu Cehil’e ağır laflar söyledi. Ebu Cehil çılgına dönmüş gibi elindeki mızrağı bu mübarek kadına saplayarak onu şehit etti. Bununla kalmayıp onun oğullarına işkenceye devam etti.

İşkenceden kurtulan Ammar bin Yasir soluğu Hz. Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem’in yanında aldı. Ona durumu anlattı. Efendimiz Sallallahu Aleyhi ve Sellem büyük bir acı içinde ellerini semaya kaldırdı ve:

“Allah’ım! Yasir ailesinden hiçbirisine ateşle azap etme.” diye dua etti. 

Hz. Sümeyye (r.a) Sözleri

Hz. Sümeyye’den günümüze ulaşmış sözler müşriklere karşı İslam’ı savunmasından başkası değildir. Cennetle müjdelenen Hz. Sümeyye “Rabbim Allah, Allah birdir, Muhammed Resulüdür” sözlerini müşriklere karşı haykırmıştı.

Hz. Sümeyye ile İlgili Hadisler

Hz. Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hz. Sümeyye’yi unutmamış ve Ebu Cehil’in canı Bedir Savaşı’nda cehenneme yuvarlanınca Ammar bin Yasir’e “Allah annenin katilinin hakkından geldi.” demiştir. (İbn Hacer, IV, 335)

Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem, Ammar Radıyallahu Anh’ın şehit olacağı haberini verirken “Sümeyye’nin oğlu” diye hitap etmiştir.

Merak Edilen Sorular

İslam’ın ilk kadın şehidi Hz. Sümeyye hakkında merak edilen soruların cevapları sizlerle.

Hz. Sümeyye Nasıl Şehit Edildi?

Kana doymayan Ebu Cehil, Hz. Sümeyye’nin bir bacağını bir deveye diğer bacağını başka bir deveye bağlayarak insanlık dışı bir ölümle öldürmek istemişti. Hz. Sümeyye’yi imanından döndüremeyince develerin hareket etmesini beklemeden elindeki mızrağı karnına saplayarak onu şehit etti. Böylece Hz. Sümeyye bu dünya imtihanını tamamlayarak Rabb’inin huzuruna vardı.

Hz. Sümeyye’nin Oğlu Kimdir?

Ammar bin Yasir, Hz. Sümeyye’nin oğludur.

Hz. Yasir ve Hz. Sümeyye Nasıl Öldü?

Müslümanlara kızan müşrikler Yasir Radıyallahu Anh ve Hz. Sümeyye’yi sürükleyerek çöle götürdüler. Her ikisi de oldukça yaşlı olmalarından ve devamlı olarak işkenceye maruz kalmalarından dolayı artık yürüyecek halleri kalmamıştı. Gün boyu işkence devam etti. Sonra elinde mızrağı ile (lanetullahi aleyh) Ebu Cehil çıkageldi. Ölmek üzere olan bu ihtiyarların dinlerine böylesine bağlı olduklarını görünce çılgına döndü. Hz. Yasir İslam’ın şerefi için ölümü göze aldı. Dininden dönmeyerek canını teslim etti. Kocasının şehadetinden sonra Hz. Sümeyye de ruhunu teslim ederek İslam’ın ilk şehidesi oldu. Rabbim her ikisinden de razı olsun. Onların sabır, tevekkül ve duruşlarından bir pay da biz Müslümanların nasibine yazsın.